Salam paseduluran,
Nek kelingan jaman mbiyen taun 80-an, nyong nek dolan seliyane meng kali sing nang mburi umah, meng sawah, meng gunung, uga meng pasar Karanganyar (istilah-eh jaman semana meng kota). Angger mangsa ketiga kaline cethek, meng pasar Karanganyar gari nyabrang kali, kurang lewih limang menit wis tekan, ning angger lagi mangsa rendheng kaline banjir, kudu liwat bruk kulon ngliwati Sibacin, utawane liwat bruk wetan ngliwati sedawane desa Karangmiri dadi adoeh ngepol.
Jeneng-jeneng toko nang Pasar Karanganyar mulai sekang sisih lor wetan (pangkalan angkutan Karanggayam-an) sing nyong tesih kelingan antarane:
1. Toko Pojok
Jeneng liyane toko Dalimin. Kelingan jaman mbiyen angger nang wong tuwa dikon tuku lenga patra nggo ngisi petromak, utawane bensin nggo ngisi zippo-ne ramane, utawa spirtus nggo ngurubna petromak, ya tukune nang nggone Dalimin. Mbiyen angger nyong jajan ya meng nggone Dalimin. Jajane permen utawa roti. Angger permen biasane permen Davos, permen cecek utawane permen sing ana lotreane. Angger jajan roti ya roti MARIE. Nek ora ya untir-untir sing rasane kemlathak - atos.
2. Toko Karel
Mbuh nyong wis ora kelingan jeneng tokone apa, kelingane sing nduwe jenenge Pak Karel, pensiunan polisi. Tokone terutama adol werna-werna roti karo sembako.
3. Toko Sendiko
Jenengan liyane nek ora salah Kohin. Dodolane kusus sepatu. Mbiyen angger tuku sepatu warrior ya nang toko Sendiko. Merek sepatu sing lagi ngetop ya Eagle, Kasogi karo Dragonfly. Jaman semana sing nduwe toko lanang wadon ya wis tuwa-tuwa. Jaman siki tokone wis berubah dadi Alfamart.
4. Toko Muncul
Mbiyen-mbiyene sih mung dodolan buku karo barang-barang elektronik. Suwe-suwe dadi moncer banget terutama sawise dodolan honda(motor) karo montor(mobil). Ning pancen nang deretan sisih lor toko Muncul kuwe toko sing paling laris, mulane dadi cepet majune. Kuwe sing keton kan njaba, sing nglakoni dhewek ya mbuh kaya ngapa perjuangane. Sing nduwe toko Muncul manggone(omaeh) nang wetan alun-alun Karanganyar, sewetane SD 4 Karanganyar.
5. Toko Taruna
Jenengan liyane toko cap Jago sebabe dodoaln jamu jago, dadi ana logone jago. Sing nduwe toko terkenale Babah Jago. Dodolane ya buku, alat tulis, karo barang-barang liyane. Mbiyen angger tuku gunting sing nggo pranti nyukur adine utawa tanggane ya tukune nang toko Taruna. Omaeh Toko Taruna nang wetan alun-alun Karanganyar, se-lor-re SMP/SMA Taman Siswa/Taman Madya.
6. Toko Rambyat
Dodolane nek ora salah lenga patra. Arang-arang blanja nang toko kiye, dadine ora patia kelingan dagangan liyane. Sing esih kelingan anak-anake jenenge Bagong karo Latri.
7. Toko Besi Jaya
Toko besi sing paling maju nang Karanganyar. Nganti siki ya tesih bertahan dadi Toko Besi. Kelingan mbiyen mobil pick-up sing nggo ngangkut matriale merek-ke Chevrolet.
Kulone Toko Jaya ana toko 2 maning, ning babar blas ora kelingan jenenge, nek ora salah kulone Jaya pas warung makan karo toko Jamu, kulone maning nyong ngertine jenenge babah Tho Ing, duwe toko jam nang Gombong.
Kulon dalan arah perjuritan nyong ya wis kelalen jenenge toko apa, ning mbiyen angger kon tuku rheumason, tukune ya nang toko kuwe.
8. Yayang
Bengkel motor. Jaman mbiyen sing jenenge Yayang karo anake Amyang angger sore ngetrek nang dalan kuburan Karangmiri. Balapan motor trill akeh sing padha ndeleng.
9. Amyang
Dodolane tahu. Tahu sing paling kondang nang Karanganyar, ya tahune Amyang.
10. Toko Besi Restu
Sing nduwe jenenge Pak Ismoeyanto, terkenale tokone Moe. Salah siji anake tau ngramekna milis Karanganyar-Kebumen.
11. Bu Untung
Dodolane bubur. Angger esuk-esuk gawene kon tuku bubur nggo sarapan, tukune ya nang nggone Bu Untung, terkenal enak sih.
12. Toko Dhuwur
Jenenge toko Dhuwur, wong pancen paling dhuwur dewek sih nang Karanganyar. Mbiyen angger nyetrumna aki nggo tape recorder nang toko kiye.
13. Toko Niaga Tani
Dodolane urea, TSP, ZA, KCL, obat-obat pertanian, pokoke sing ana hubungane karo pertanian. Salah siji anake sing nduwe rumah Makan Jakarta sing nang kidul tapsiun karo sing nang Panjatan, jenenge Kijang.
14. Agen Bis Damri
Jenenge Pak Slamet. Jaman taun 80-an meng Jakarta nek ora nganggo kereta ya nganggo bis Damri. Ning siki kayane Damri wis ketinggalan adoh karo Sumber Alam & Efisiensi.
Kulone Damri ana toko ning kayane lewih berfungsi dadi gudang, wis mandan kelalen, nek ora salah sing nduwe jenenge Nji Kwie.
15. Juliang
Kiye toko jamu sing paling terkenal nang Karanganyar. Nang deretan lor toko Juliang paling kulon dhewek, wetan bruk persis. Wong-wong ndesaku, angger wis padha keselen bar ngodhe nang sawah ya terus padha jamu nang ngoone Juliang. Pokoke cespleng banget.
Lha angger nang kulon brug Karanganyar, wetane hotel Aman ana toko sing jenenge Ngo It.
Jeneng-Jeneng toko/warung deretan kidul, mulai kan mburi pegadean, antarane:
1. Cakra
Warung becek lan panganan sekang wedhus.
2. Teguh lancar
Bengkel pit onthel.
Kulone Teguh Lancar deretane agen bis Sumatra, karo sinar Jaya.
3. Toko Semar
Mbiyen nek ora salah begkel pit, suwe-suwe dadi bengkel motor, ning siki mbuh esih ana mbuh ora. Sing esih kelingan mbiyen sing nduwe jenenge Oyam, hobine thomprang dara aring kidul pasar.
4. Toko Besi Naga
Toko besi kidul ndalan.
5. Toko Emas Macan Sakti
Sing nduwe jenenge Ajong, umaeh aring ngarep kantor polisi Karanganyar.
Kulone Macan Sakti, jeneng tokone wis kelalen.
6. Mbing Kwie
Toko mbako, klembak, menyan. Angger dikon tuku klembak menyan nang ramane tukune nang nggone Mbing Kwie. Angger mbako ya ora gelem prentah, wong mbok salah udu mbako enak, malah mbako semprul sing ketuku.
Kulone karcisan (gerbang pasar Karanganyar) jeneng tokone wis kelalen.
7. Toko Slamet
Terkenale babah Sekok utawa Kim Byun. Dodolane kumplit ture werna-werna.
8. Toko Pujo
Sing nduwe tokone jenenge Pak Pujo, umaeh wetane Toko Pojok, umah nomor loro kan kidul. Angger tuku senar karo pancing nggo mancing utawane nggo urek-urek ya nang tokone Pak Pujo. Anake sing jenenge Taufik tau mlebu acara Who Wants to be A Millionaire, tapi ora sempet njagong nang kursi panas.
9. Toko Tengah
Dodolane sembako karo roti. Deretan kulone toko Tengah nganti koplak dokar ya wis kelalen kabeh.
10. Toko Mawar
Toko sing kulon dhewek bloke pasar Karanganyar, sewetane dalan ngidul (dalan Kaleng nek ora salah jenenge)
11. Toko Pusaka Indah
Super market sing paling gedhe nang Karanganyar. Sing nduwe nek ora salah terkenale Seger, sing tesih kerabate Probosutedjo.
Kuwe kurang lewieh jeneng-jeneng toko sing nang Pasar Karanganyar. Jaman mbiyen angger arep tuku buku-buku pelajaran sekolah, siji-sijine toko buku ya Warta Jaya, ngarep(Lor) Pegadean, wetane umaeh Pak Sukirman, kepala sekolah SMPN 1 Karanganyar. Angger tuku Yoyo, sing terkenal kae aring koplak dokar sing jenenge Tohar. Angger arep cukur nang pasar sisih kulon utawane pasar sisih wetan edek nggon gaman karo nggon manuk.
Ngelingi jaman mbiyen gawene lucu, ning ya nyenengna. Muga-muga dadi padha kelingan jaman limolas, rong puluh, selawe utawa malah telung puluh taun kepungkur.
Wassalam
ramane_hatta (Suwarto Kartadiraja)
Karangkemiri Kulon, Lor Kali Karanganyar